Një të martë, disa javë më parë, isha kaq e zënë në punë: duke përfunduar dokumentet, duke shtypur, kopjuar, depozituar, duke garuar me orën për të kryer sa më shumë punë në minutat dhe orët që kisha. Vetëm gjatë rrugës për në shtëpi, kur dielli perëndoi dhe qielli u errësua, kuptova se nuk kisha ngrënë gjithë ditën. Jo të paktën që nga mëngjesi, që ishte rreth kohës së namazit të sabahut. Por unë nuk isha duke agjëruar. Megjithatë, dhembjet dhe efektet e urisë nuk kishin ardhur për të më përshëndetur.
Megjithatë, jo kështu nuk ndodhi një ditë më parë. Jo, jo. Një ditë më parë kisha ftohtë (është dimër në Afrikën e Jugut), isha e uritur, më merrte gjumi dhe isha duke agjëruar. Shikoja orën dhe pyesja veten se sa minuta dhe orë kishin mbetur para se tingujt e ezanit të akshamit të më preknin veshët.
Cili ishte ndryshimi midis këtyre dy ditëve, mund të pyesni?
Përgjigja është: qëllimi im.
Ditën e parë kisha afate për të përmbushur, kisha punë për të përfunduar. Unë kisha një qëllim. Ishte ‘bëje ose vdis’. Dhe nuk doja të vdisja. Unë me të vërtetë nuk doja të vdisja.
Megjithatë, ditën që isha duke agjëruar, kisha vetëm një qëllim: ushqimin në bark, që të më bënte të ndihesha e ngrohtë, e ngopur dhe e lumtur përsëri.
Por Ramazani është këtu dhe ne po agjërojmë çdo ditë tani. Por pyetja që më vije në mendje është: Cili është qëllimi ynë?
A po e shikojmë me uri dhe ankth orën çdo moment? A agjërojmë vetëm për të hequr nga kalendari një ditë tjetër? A po e lexojmë Kuranin xhuz pas xhuzi thjesht për të kënaqur ndjenjën e obligimit që duhet ta përfundojmë leximin e Kuranit deri në fund të këtyre 30 ditëve? A po qëndrojmë për teravitë vetëm për të kënaqur komunitetin apo familjet tona?
Meqë Ramazani ka sa e sa vite që ka ardhur e shkuar, ne mund të zbulojmë se ‘imanometri’ ynë ka qenë në nivele të ndryshme në kohë të ndryshme. Ndoshta, deri tani, aktet tona të ibadetit janë bërë thjesht rituale ose zakone me të cilat kemi arritur ta identifikojmë Ramazanin. Ky është një shpat i rrezikshëm dhe i rrëshqitshëm, sepse ndikon në lëvizjet tona. Të kalojmë ditën në zyrë me stomakun bosh do të jetë pikërisht kështu – ta kalojmë ditën në zyrë me stomakun bosh. Ne harrojmë të kujtojmë Allahun e Madhërishëm me çdo goditje urie që ndjejmë.
Ne harrojmë se:
“… që të mund të ruheni nga të këqijat.” (Surja Bekare, ajeti 183)
Në vend të kësaj, me çdo goditje urie, ne rënkojmë përbrenda dhe ngushëllojmë barkun tonë të zbrazët me mendimet për të gjitha kënaqësitë që do të kemi për iftar. Prandaj, agjërimi ynë është i kotë.
Është gjithashtu interesante të theksohet këtu se takvaja në ajetin rreth agjërimit mund të përkthehet edhe si ‘vetëdija e Zotit’. Pra, Allahu i Madhërishëm e ka urdhëruar agjërimin në mënyrë që ne të jemi më të vetëdijshëm për Të, por gjithçka që munda të bëja disa ditë më parë ishte të isha e vetëdijshëm për orën.
Ndërsa i falim teravitë pa vëmendje, qëndrojmë në këmbë, ndërsa fjalët që lexohen nga Kurani kalojnë pranë nesh, por nuk na prekin fare, duke lëvizur nga kijami në ruku në sexhde e kështu me radhë gjatë tërë namazit, do të kemi kryer një rutinë ushtrimesh të bukura, rinovuese. Por çfarë kemi fituar shpirtërisht? Edhe nga ana intelektuale, nëse nuk shqetësohemi të kuptojmë fjalët në faqet e mus’hafit që na presin vit pas viti?
Këtë Ramazan le të fokusohemi te qëllimi. Le të jemi të zhytur në detyrën për të punuar për kënaqësinë e Allahut të Madhërishëm që të mos e shikojmë më orën dhe të pyesim veten se kur do të jetë koha që ëmbëlsia e hurmave të na prekë buzët. Përkundrazi, le ta ndiejmë urinë me vetëdije; me vetëdije për Allahun e Madhërishëm, të vetëdijshëm për çdo fjalë që themi, për çdo mendim që kalon në mendjen tonë ose hyn në zemrën tonë. Le të përpiqemi të përmbushim sa më shumë afate për ahiretin tonë në kohën e pakët që kemi në çdo ditë të këtij muaji.
Për të na ndihmuar drejt një Ramazani më të ndërgjegjshëm, në vazhdim do t’i sjellim disa këshilla që duhen marrë parasysh:
- Përqendroni mendjen tuaj
Vetëm fokusohu. Vendoseni veten në momentin e tanishëm dhe përjetoni vërtet gjithçka. Kur zgjoheni për syfyr, mos e bëni atë vetëm sa për ta mbushur barkun tuaj për t’ju mbajtur gjatë gjithë ditës. Në vend të kësaj, bëjeni me qëllim. Planifikoni të zgjoheni thjesht sepse është një sunet i Profetit tonë ﷺ, dhe sepse e dini se ka bekime në të, ashtu siç ai ﷺ na ka thënë këtë:
“Hani syfyr pasi ka bekime në të.” (Buhariu)
Tregohuni të rreptë për kohën e gjumit në mbrëmje. Vendosni një alarm para gjumit për t’i kujtuar vetes që të shkoni për të fjetur herët, në mënyrë që të zgjoheni të pushuar dhe të freskuar, gati për të gjitha shpërblimet që do të mblidhni gjatë ditës së nesërme, duke filluar nga syfyr. Dhe mbani mend, edhe gjumi juaj është ibadet.
Për më tepër, jini të vëmendshëm ndaj veprimeve dhe fjalëve tuaja gjatë gjithë ditës. Kujtojini vetes vazhdimisht se jeni duke agjëruar – mos lejoni që kjo të jetë diçka që bëhet vetëm se është obligim. Mos harroni se agjërimi ynë është më shumë se sa thjesht të qëndrojmë larg ushqimit dhe pijeve, siç ka thënë Profeti ﷺ :
“Kush nuk heq dorë nga fjalët e kota dhe veprat e këqija, Allahu nuk ka nevojë lënien e tij të ushqimit dhe pijes.” (Buhariu)
Sa herë që ndjeni nevojën për t’u dorëzuar ndaj vetvetes suaj të poshtër dhe humbni fokusin e qëllimit të agjërimit tuaj, përdorni përforcim verbal për t’i kujtuar vetes dhe të tjerëve se jeni duke agjëruar nga fjalët dhe veprimet e kota, sikurse Profeti ﷺ sugjeron:
“Nëse ndonjëri prej jush keqtrajtohet nga një injorant gjatë agjërimit, le të thotë: “Jam duke agjëruar.” (Tirmidhiu)
Kjo është po aq një kujtesë për veten sa është për të tjerët. Shpesh na duhet t’i kujtojmë vetes me gojë – ndonjëherë me zë të lartë objektivat tona. T’i bësh vetes një bisedë pozitive për ta shtyrë mendjen tënde në rrugën e duhur për disa mund të duket e çmendur, por është një pjesë kaq e rregullt e ditës sime saqë filloj të ndihem e vetmuar nëse nuk e bëj.
Kujtoni gjithashtu këshillën tepër të çmuar të Profetit tonë ﷺ kur jemi të zemëruar:
“Nëse njëri prej jush është i zemëruar kur është në këmbë, le të ulet që të largohet zemërimi. Përndryshe lëreni të shtrihet.” (Ebu Davudi)
Ne gjithashtu mund të zbatojmë të njëjtin rregull sa herë që ndihemi të tunduar për të bërë diçka që nuk duhet të bëjmë gjatë agjërimit, ose nëse thjesht duam të qëndrojmë larg harxhuesve të kohës (TV, media sociale, pajisje të mençura, etj.) dhe zakoneve të këqija. Të shpërqendrojmë veten nga një zakon i keq ose humor i keq, të ndryshojmë pozicionin tonë ose të zhvendosemi në një dhomë tjetër për të hequr veten nga mjedisi janë këshilla të dobishme për të ndihmuar produktivitetin tonë gjatë këtij muaji dhe për të na mbajtur të fokusuar.
- “Mësoni kuptimet”
Kur qëndroni për namazin tuaj farz, ka pak ndikim kur nuk e dini se çfarë po thoni në të vërtetë. Imagjinoni të bëni një bisedë të plotë me dikë në rusisht (duke supozuar se rusishtja nuk është një nga gjuhët që flisni, përndryshe thjesht zgjidhni një tjetër), përveç që mund ta bëni këtë bisedë vetëm sepse e keni mësuar përmendësh, rresht me rresht, megjithatë nuk dini asgjë për atë që po thoni. Biseda është e pakuptimtë. Kjo është gjendja e namazit tonë nëse nuk e dimë kuptimin e asaj që po recitojmë.
Filloni me hapa të vegjël. Studioni kuptimet e frazave të ndryshme që thuhen në namaz ndërsa kaloni nga një pozicion në tjetrin; studioni kuptimin e El-Fatihasë nëse nuk e dini tashmë. Dhe kur ta dini, ndjeni çdo varg. Ne jemi duke biseduar me Allahun e Madhërishëm pikërisht atëherë, gjatë atij leximi. Dhe Allahu i Madhërishëm përgjigjet. Imagjinojeni atë.
Sa i përket teravive, nuk ka gjasa që dikush të jetë në gjendje të mësojë kuptimin e ajeteve të të gjitha sureve para se të përfundojë muaji. Në vend të kësaj, pyeteni imamin e xhamisë suaj se cilat pjesë të Kuranit do të lexojë çdo natë, më pas përgatitini ato para kohe duke lexuar përkthimet e tyre dhe ndonjë komentim të shkurtër të atyre ajeteve. Në këtë mënyrë, kur jeni duke qëndruar në namaz, me qëllimet më të mira për të qenë të vëmendshëm, mendja juaj nuk do të endet në atë që sapo keni ngrënë për darkë – ose atë që nuk keni arritur ta hani para namazit të jacisë dhe mezi pritni të shkoni në shtëpi për të ngrënë. Do të qëndroni në këmbë në namaz, duke dëgjuar me vëmendje recitimin e imamit, duke medituar kuptimet e ajeteve, kontekstin në të cilin janë shpallur – duke imagjinuar Profetin ﷺ duke i pranuar ato.
- Flisni me Allahun e Madhëruar
Më shumë se çdo gjë tjetër, Ramazani duhet të ketë të bëjë me ndërtimin e marrëdhënieve tona me Allahun. Dhe ka kuptim vetëm që një pjesë e arsyes që ne ndihemi të shkëputur dhe të pavetëdijshëm në adhurimin tonë është sepse ne nuk e dimë se kë po adhurojmë ose me kë po flasim. Pra, gjeni kohë këtë muaj për t’u ulur, vetëm ju dhe Allahu i Lartësuar dhe bëni një bisedë shumë reale me Të. Në gjuhën tuaj, fjalët tuaja. Thuaji Atij gjithçka! Ose flisni me Të gjatë gjithë ditës, ndërsa jeni duke vozitur, i zënë në punë, duke u veshur.
Dhe mbani mend se Allahu i Lartësuar thotë se Ai është për ne ashtu siç mendojmë për Të (Buhariu). Nëse e bëni Allahun Mikun tuaj më të mirë dhe të besuarin tuaj, lutja juaj do të fillojë të ndjehet personale, do të jetë si të ktheheni në vendin tuaj të rehatisë sa herë që ngrini duart dhe thoni “Allahu Ekber”.
Gjithashtu, Allahu ka 99 Emra! Edhe pse shumë herë, ne e thërrasim Atë vetëm me një. Dhe edhe nëse i njohim disa nga të tjerët, ndoshta nuk e dimë se çfarë kuptimi kanë dhe kështu nuk e dimë se kur t’i përdorim më mirë. A mund ta njohim vërtet Allahun nëse nuk i dimë Emrat e Tij, nuk i njohim Cilësitë e Tij?
Nëse duam që mëshira e Allahut të jetë mbi ne, ne duhet ta thërrasim Atë me emrin e Tij Er-Rrahman, Mëshirëploti. Nëse duam faljen e Tij për mëkatet tona të kaluara, ne përdorim emrin e Tij El-Afuv’, Ai që fal. Duke e bërë këtë, ne i kujtojmë vetes vazhdimisht se kush është Allahu. Ne fillojmë të krijojmë një marrëdhënie me Të që na çon përtej faktit se Ai është Krijuesi ynë; Ai është shumë më tepër se kaq.
- Do të pengoheni
Mund të rrëzohesh. Por gjëja më e rëndësishme absolute është se nuk ndaloni kurrë së provuari, nuk ndaloni kurrë së arrituri. Nëse rrëshqitni një ditë dhe ndiheni sikur agjërimi juaj ka qenë bosh, pa vetëdije për atë që po bënit, mos e përdorni atë si dritën e gjelbër për pjesën tjetër të muajit tuaj. Përdoreni atë si një pikë kthese dhe një kujtesë se për çfarë duhet të punoni.
Ushqeni veten me frymëzim dhe motivim duke lexuar artikuj që flasin rreth Ramazanit, vlerës së tij, shpërblimeve që Allahu i ka përgatitur për agjëruesit, të cilat janë me bollëk në internet. Dhe hej shikoni, ju jeni tashmë në rrugën e duhur! Ju po e lexoni këtë artikull.
Dhe përsëri, flisni me veten. Thuaji vetes se nuk do të dorëzohesh; thuajini vetes se këtë vit, Ramazani juaj do të jetë kuptimplotë, këtë vit do ta arrini siç duhet, me ndihmën e El-Velij (Mik, Ndihmës). Besimi në veten tuaj është jetik për suksesin tuaj në çdo gjë – dhe suksesi juaj në Ramazan nuk bën përjashtim nga kjo. Edhe kur keni një ditë të keqe agjërimi ku ndiheni jasht; kontrollit, ose keni folur keq për dikë edhe pse e dinit se nuk duhej ta kishit bërë këtë – mos lejoni që negativiteti i vazhdueshëm i shejtanit t’ju thotë se nuk mund ta bëni, se nuk je i denjë, se nuk je mjaftueshëm i mirë. Allahu i Madhërishëm nuk pret që ju të jeni të përsosur; Ai vetëm pret që ju të vazhdoni të ngriteni, pavarësisht sa herë rrëzoheni.
- Bëni vetëm aq sa mundeni
Mos u bëni tepër të zellshëm, duke planifikuar të bëni gjithçka që ju shpërblehet gjatë këtij muaji. Orët e gjata të recitimit të Kuranit pushojnë së qeni kuptimplotë kur ju jeni duke recituar vetëm për t’i kaluar ato, por zemra juaj nuk është e vëmendshme. Më mirë bëni një pushim; bëni diçka tjetër që do t’ju bëjë të ndiheni të lidhur me Allahun e Madhërishëm dhe që mund ta bëni me qëllim.
Njih veten. Dijeni se si është rutina juaj e përditshme me punën, familjen dhe angazhimet e tjera; dhe dije se çfarë mund të eliminosh nga dita jote për të lënë më shumë vend për llojet e gjërave që do t’ju lidhin më mirë me Allahun. Vendosja e qëllimeve realiste për veten tuaj sipas rrethanave dhe aftësive tuaja specifike do t’ju ndihmojë të qëndroni të përqendruar dhe të ndërgjegjshëm për atë që po bëni.
Vendosni një listë kontrolli të synimeve tuaja realiste për çdo ditë dhe muaj dhe mbani gjurmët e përparimit tuaj ndërsa ecni përpara. Por mos harroni, mos e krahasoni përparimin tuaj me atë të mikut tuaj. Ju jeni në dy vende shumë të ndryshme.
- Mbani mend shpërblimin
Uria jonë nuk do të thotë asgjë kur ajo është e pamend dhe e pavëmendshme për Allahun e Lartësuar. Për të na ndihmuar të jemi të përqendruar dhe të motivohemi të bëjmë më shumë kur ndiejmë se nuk mund të kalojmë një minutë më shumë, duhet t’i kujtojmë vetes shpërblimin që Krijuesi jonë ka përgatitur për neve. Pa këtë, gjithçka është e kotë dhe boshe.
Mendoni për vendin tuaj në Xhenet – si do të duket? Kush do që të jenë fqinjët tuaj? Çfarë lloj fruti do të rritet në pemët tuaja? A do të keni një lumë çokollatë apo një shtëpi me tulla ari e argjendi? Xheneti juaj mund të jetë çdo gjë që dëshironi të jetë. Nëse ne e projektojmë Xhenetin tonë në mendjet tona, duke e bërë atë të vërtetë, është shumë më e lehtë për ne që të punojmë për të. Lexoni për Xhenetin, çfarë lloj shpërblimesh premton Allahu; përpiquni ta imagjinoni atë. Bëni qëllimin tuaj të vërtetë.
Sigurohuni gjithashtu që të gjeni disa momente të qeta gjatë ditës për të menduar për të gjitha bekimet që merrni gjatë gjithë vitit, ato që ne priremi t’i marrim si të mirëqena. Dhe, ndërkohë që ulesh në meditim të heshtur, dhe papritmas dëgjon tingujt e çuditshëm të gjëmimit që vijnë nga barku yt, kujto ata që nuk kanë çka të hanë për iftarin e kësaj dite, ata që u zgjuan për syfyr, por nuk kishin asgjë për të ngrënë.
Kur ndjeni rraskapitje dhe urinë që ju pushton në adhurimin tuaj, mbani mend këto hadithe emocionuese për shpërblimet e pakrahasueshme të agjërimit:
I Dërguari i Allahut ﷺ ka thënë:
“Vërtet Zoti yt ka thënë: “Çdo vepër e mirë shpërblehet me dhjetë të njëjtat deri në shtatëqindfish. Agjërimi është për Mua dhe Unë do të shpërblej për të.” (Tirmidhiu)
“Kush e agjëron Ramazanin me besim dhe me shpresë për shpërblim, atij i falen mëkatet e mëparshme.” (Nesaiu)
Është e natyrshme që ne të përshtatemi me situata të caktuara. Nëse e përjetoni të jashtëzakonshmen mjaft shpesh dhe mjaft gjatë, së shpejti ajo pushon së qeni e jashtëzakonshme. Është thjesht e zakonshme. Dhe Ramazani është i jashtëzakonshëm. Është i jashtëzakonshëm për shkak të të gjitha mundësive shtesë për shpërblim që na ofron, të gjitha pikëve shtesë që marrim për gjërat që (duhet) t’i bëjmë gjithsesi gjatë gjithë vitit, afërsisë shtesë me Allahun e Madhërishëm, e mbi të gjitha dhurata e jashtëzakonshme me emrin Kuran. Por pas ndoshta ‘një duzinë Ramazanësh’, ne jemi përshtatur. Po, po, Kurani u shpall – shumë spektakolar. Po, djajtë të lidhur me zinxhirë, Xheneti është i hapur… E mrekullueshme. Situata është normalizuar; është bërë e zakonshme.
Por me këto tregues, me fokusin dhe vetëdijen tonë, ne do të kuptojmë edhe një herë madhështinë e kësaj dite. Për çdo ditë brenda këtij muaji, inshaAllah.
Ne do të kuptojmë se nuk ka absolutisht asgjë të zakonshme në marrëdhënien tonë me Allahun e Lartësuar dhe fakti se Ai ka zgjedhur secilin prej nesh, për të përjetuar një Ramazan tjetër. Dhe ne ia kemi borxh vetes që ta përjetojmë atë me vetëdije, me qëllim, sepse dashuria që Allahu ka për ne është e jashtëzakonshme.
Rukije Davids
Përktheu:
Nisma për zhvillimin e predikuesve – thirrësve | Thirrja.org
