الَّذِي خَلَقَ الْمَوْتَ وَالْحَيَاةَ لِيَبْلُوَكُمْ أَيُّكُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا ۚ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْغَفُورُ.
“Ai i cili ka krijur jetën dhe vdekjen, për t’ju provuar se kush prej jush vepron më mirë;
-Ai është i Plotëfuqishëm dhe falës.”
(El Mulk: 2).

إِنَّكَ مَيِّتٌ وَإِنَّهُمْ مَيِّتُونَ.
“Me të vërtetë, do të vdesësh ti, e me të vërtetë, do të vdesin edhe ata.”
(Ez Zumer: 30).

الْيَوْمَ تُجْزَىٰ كُلُّ نَفْسٍ بِمَا كَسَبَتْ ۚ لَا ظُلْمَ الْيَوْمَ ۚ إِنَّ اللَّهَ سَرِيعُ الْحِسَابِ.

وَأَنْذِرْهُمْ يَوْمَ الْآزِفَةِ إِذِ الْقُلُوبُ لَدَى الْحَنَاجِرِ كَاظِمِينَ ۚ مَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ حَمِيمٍ وَلَا شَفِيعٍ يُطَاعُ.
يَعْلَمُ خَائِنَةَ الْأَعْيُنِ وَمَا تُخْفِي الصُّدُورُ.
وَاللَّهُ يَقْضِي بِالْحَقِّ ۖ وَالَّذِينَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ لَا يَقْضُونَ بِشَيْءٍ ۗ إِنَّ اللَّهَ هُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ.
“Sot, çdo njeri do të shpërblehet për atë që ka punuar; sot nuk ka padrejtësi! Allahu, me të vërtetë, është llogaritar i shpejtë.
Dhe, paralajmëroi ata për Ditën e afërt të Gjykimit, kur zemrat do t’u vijnë deri në fyt prej pikëllimit.
(Atëherë), për njerëzit e këqinj nuk ekziston asnjë mik i sinqertë dhe ndërmjetësues i pranueshëm.
(Allahu) di për shikimin e përvjedhur të syrit dhe atë që fsheh zemra;
Allahu gjykon drejt, e ata që u luten atyre përveç Tij, nuk gjykojnë asgjë.
Allahu, me të vërtetë, dëgjon dhe sheh (çdo gjë).”
(Gafir: 17 – 20).

وَمَا جَعَلْنَا لِبَشَرٍ مِنْ قَبْلِكَ الْخُلْدَ ۖ أَفَإِنْ مِتَّ فَهُمُ الْخَالِدُونَ.
كُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ ۗ وَنَبْلُوكُمْ بِالشَّرِّ وَالْخَيْرِ فِتْنَةً ۖ وَإِلَيْنَا تُرْجَعُونَ.
Dhe, Na, para teje, askë nuk e kemi bërë të pavdekshëm, e nëse ti vdes; a do të mbesin ata gjallë?
Çdo person do ta shijojë vdekjen!
Na ju vëmë në sprovë juve – me të keqe dhe me të mirë dhe te Ne do të ktheheni.
(El Enbija: 34-35).

قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِينَةَ اللَّهِ الَّتِي أَخْرَجَ لِعِبَادِهِ وَالطَّيِّبَاتِ مِنَ الرِّزْقِ ۚ قُلْ هِيَ لِلَّذِينَ آمَنُوا فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا خَالِصَةً يَوْمَ الْقِيَامَةِ ۗ كَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ.
Thuaj: “Kush i ka penguar stolitë e Allahut, të cilat, Ai i ka krijuar për robërit e vet, dhe ushqimet e këndshme?” Thuaj:
“Ato janë për besimtarë në këtë botë (dhe për të tjerët); e, në botën tjetër, vetëm për besimtarë.
Që, kështu, Na ua shpjegojmë argumentet njerëzve që dijnë.”
(El A’raf: 32).

وَلَوْ تَرَىٰ إِذِ الظَّالِمُونَ فِي غَمَرَاتِ الْمَوْتِ وَالْمَلَائِكَةُ بَاسِطُو أَيْدِيهِمْ أَخْرِجُوا أَنْفُسَكُمُ ۖ الْيَوْمَ تُجْزَوْنَ عَذَابَ الْهُونِ بِمَا كُنْتُمْ تَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ غَيْرَ الْحَقِّ وَكُنْتُمْ عَنْ آيَاتِهِ تَسْتَكْبِرُونَ.
“Ah sikur t’i shihje keqbërësit gjatë agonisë së vdekjes, kur engjëjt zgjasin duart (duke thënë):
“Dorëzoni shpirtërat tuaj!
Sot ju do të ndëshkoheni me dënim poshtërues përshkak të të pavërtetave që keni thënë për Allahun dhe që keni shpërfillur shpalljet e Tij.”
(El En’am: 93).

وَلَوْ تَرَىٰ إِذْ يَتَوَفَّى الَّذِينَ كَفَرُوا ۙ الْمَلَائِكَةُ يَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ وَأَدْبَارَهُمْ وَذُوقُوا عَذَابَ الْحَرِيقِ
” Eh, sikur t’i shihje sesi engjëjt ua marrin shpirtrat mohuesve!
I godasin ata në fytyrë dhe shpinë(duke u thënë):
” Shijoni dënimin e zjarrit!”
(El Enfal: 50).

إِنَّ الَّذِينَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَيْهِمُ الْمَلَائِكَةُ أَلَّا تَخَافُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَبْشِرُوا بِالْجَنَّةِ الَّتِي كُنْتُمْ تُوعَدُونَ.
“Me të vërtetë, ata që thonë: “Zoti ynë është Allahu, e pastaj vazhdojnë në të drejtë (sipas urdhërit të Allahut), do t’ju zbresin atyre engjëjt (dhe do t’ju thonë):
“Mos u frikësoni dhe mos u pikëlloni!
Dhe gëzojuni xhennetit që ju është premtuar.”
(Fusilet: 30).

Muhamedi,- alejhi selam!,- ka thënë:
“Askush të mos vdes, veçse duke pasur mendim të mirë për Zotin e tij.”
(Muslimi).

Muhamedi alejhi selam na rrëfen historinë e një burri, të cilit i erdhi vdekja.
Para se ta dorëzojë shpirtin e tij, ai u tha fëmijëve dhe familjarëve:
“Nëse vdes, mblidhni shumë drunjë dhe ndizni një zjarr të madh dhe ma digjni kufomën time.
Kur ta ketë djegur mishin tim dhe kockat, merrni hirin e mbetur dhe hidheni në det në një ditë me erë!
Fëmijët e respektuan porosinë e babait të tyre.
Pasi e dogjën, Zoti urdhëroi erën, tokën dhe detin që t’ia mblidhnin hirin dhe e pyeti njeriun:
Përse e bëre këtë?
Ai tha: U frikësova prej Teje o Zot.
Allahu e fali.”
(Buhariu dhe Muslimi).

Muhamedi,- alejhi selam!,- ka thënë:
“Jeto në këtë botë si një i huaj, ose si një kalimtar.”

“Nëse zgjohesh në mëngjes mos e prit mbrëmjen dhe nëse flen në mbrëmje mos e prit mëngjesin.
Gjatë shëndetit tënd, përgatitu pêr sëmundjen dhe gjatë jetës përgatitu për vdekjen.”
(Buhariu dhe Tirmidhiu).

Disa nga të parët tanë kanë thënë:
“Po t’i thuhet filanit se nesër do vdesësh apo do bëhet Kijameti, nuk do të dinte se çfarë të shtonte asgjë nga veprat e mira (ngase i vepronin të gjitha).”

Muhamedi,- alejhi selam!,- ka thënë:
“Dunjaja është burgu i besimtarit.”
(Muslimi).

Muadhi, radijAllahu anhu, para vdekjes ka thënë:
“Nesër do të takohem me të dashurit e mi, Muhamedin dhe shokët e tij.”

Muhamedi,- alejhi selam!,- ka thënë:
“Kush e pëlqen takimin me Zotin, edhe Zoti do e pëlqej takimin me të.”
(Muslimi).

Edhe në traditën profetike përmendet agonia e vdekjes, të cilën e përjetoi edhe vetë Muhamedi alejhi selam.
Në çastet e vdekjes së tij, vajza e tij Fatimja duke qajtur i tha:
“Ah i mjeri ti, o baba!
Ai iu përgjigj:
“Nuk ka mjerim tjetër pos kësaj dite baba yt oj Fatime.”
(Buhariu).

Përgatiti dhe ligjeroi: Suad B. Shabani