Uniteti nuk mund të ndodhë nëse muslimanët qëndrojnë të izoluar dhe të larguar nga njëri-tjetri në grupe të veçanta, ose nëse bëhet pak ose aspak përpjekje për të ndryshuar këtë situatë.
Ndërsa shoqëria jonë sot mbetet e rrënuar me çështje të shumta, konflikte dhe korrupsion, mbetet më e rëndësishme se kurrë të kujtojmë detyrën tonë islame për të përmirësuar botën tonë.
Duke kuptuar dhe mësuar rreth zgjidhjeve që Islami ka për ne në botën tonë sot, ne gjithashtu mund të fillojmë të krijojmë një të ardhme më të mirë për umetin tonë musliman.
1. Uniteti nëpërmjet lidhjes
Uniteti nuk mund të ndodhë nëse muslimanët qëndrojnë të izoluar dhe të larguar nga njëri-tjetri në grupe të veçanta, ose nëse bëhet pak ose aspak përpjekje për të ndryshuar këtë situatë. Duhet të gjenden mënyra dhe mjete praktike në të cilat muslimanët nëpër vende të ndryshme të mund të lidhen më shumë me njëri-tjetrin.
Kjo vlen si në nivel lokal ashtu edhe në nivel ndërkombëtar dhe është parimi gjithëpërfshirës që prek të gjithë të tjerët. Kjo ka të bëjë gjithashtu me njohjen dhe vlerësimin e historisë, kulturës dhe vlerave të mira të njëri-tjetrit.
2. Muslimanët duhet të bëhen aleatë të njëri-tjetrit siç kërkohet nga Kurani
Nuk mjafton thjesht ta bësh këtë me fjalë; kjo duhet të lidhet me vepër, me shkrim ose në traktate të cilat më pas bëhen të detyrueshme veçanërisht për shtetet me shumicë myslimane, por edhe për komunitetet myslimane përtej kufijve.
Ne shohim se si urdhri politik i Profetit Muhamed (paqja qoftë mbi të) erdhi për shkak të një marrëveshjeje të tillë. Kurani gjithashtu vë theks të madh në shkrimin e gjërave dhe respektimin e marrëveshjeve të tilla.
3. Ekonomia e vëllazërisë
Qëllimi kryesor duhet të jetë që të jemi në gjendje të prodhojmë gjithçka që i nevojitet botës muslimane brenda vendeve me shumicë myslimane. Kufizimet në tregtinë dhe investimet ndërvendore duhet të kufizohen vetëm në ato të nevojshme, dhe duhet të kihet fokus që të kemi më shumë liri për tregti.
Vendet myslimane duhet të marrin në konsideratë se si mund të çojnë përpara qëllimet e vetë-mjaftueshmërisë dhe zhvillimit, në vend që të fokusohen kryesisht në sigurimin e ndihmës ushqimore dhe nevojave emergjente.
4. Vetëmbrojtja dhe mbrojtja nuk janë ofendim
Siguria dhe mbrojtja e jetës, lirisë dhe pronës kanë rëndësi për muslimanët ashtu siç është për mbarë njerëzimin. Aftësia e kombeve dhe e individëve në komunitete për të përvetësuar aftësitë dhe mjetet për të mbrojtur veten, në rast kërcënimi, është një domosdoshmëri në kushtet tona aktuale.
Vendet me shumicë myslimane duhet të bashkohen në sindikata ushtarake dhe të veprojnë si ndërmjetës për të zgjidhur problemet e shteteve të tjera muslimane. Muslimanët duhet të ndërtojnë kapacitete armësh për veten e tyre dhe t’i shesin pajisje ushtarake njëri-tjetrit dhe të angazhohen në shkencë dhe kërkime rreth mbrojtjes dhe sigurisë.
5. Brenda fesë më shumë se ndërfetare
Aktualisht ekziston interesimi i muslimanëve në nivel global dhe lokal për t’u përfshirë në dialogun ndërfetar. Kjo nxitet kryesisht nga vendet perëndimore.
Megjithatë, pavarësisht nga sektarizmi i rrënjosur thellë, nuk ka asnjë shtysë për të zhvilluar mirëkuptimin brenda fesë. Muslimanët duhet të angazhohen në dialogun ndërfetar brenda vetes dhe të ndërtojnë mirëkuptim mes ndarjeve kulturore dhe racore, brenda komunitetit, më shumë sesa të marrin pjesë në iniciativat ndërfetare.
6. Gjuha e përbashkët lidh shtete dhe njerëz të veçantë së bashku
Kjo nuk do të thotë të braktisësh gjuhët indigjene ose të mos u japësh përparësi atyre. Arabishtja duket zgjedhja e qartë për t’u bërë gjuha e përbashkët për muslimanët, dhe në vendet arabe-folëse, duhen bërë përpjekje për të mësuar gjuhë të tjera të folura nga muslimanët. Myslimanët kanë qenë të fokusuar në mësimin e gjuhëve evropiane më shumë se ato të kombeve të tjera muslimane, kryesisht për arsye arsimore dhe ekonomike.
Prioritet duhet t’i jepet gjithashtu projekteve të shkrim-leximit dhe shkollimit për t’i dhënë fund analfabetizmit në botën me shumicë myslimane. Rëndësia e gjuhës arabe u theksua në një raport të Rand-it “Bota myslimane pas vitit 911” të botuar në vitin 2004: “Gjuha mbizotëruese e Lindjes së Mesme është arabishtja. Arabishtja bashkon popullsi të ndryshme dhe i ndihmon ata të kapërcejnë kufijtë kombëtarë. Është gjithashtu gjuha e Kuranit. Arabishtja është kështu më shumë se thjesht një mënyrë e ligjërimit bisedor, politik dhe tregtar si anglishtja ose frëngjishtja. Ai përmban simbolikë thellësisht historike dhe fetare…” (fq. 707).
7. Dituria dhe të mësuarit nuk kanë kufij
Myslimanët duhet të jenë në gjendje të marrin në pyetje, të arrijnë dhe të përcjellin njohuri në mënyrë kritike në mbarë botën. Është e domosdoshme që muslimanët të fitojnë njohuri përtej kufijve dhe të mos kufizohen në Perëndim.
Të mësuarit dhe disponueshmëria e njohurive sot është gjithashtu globale dhe nuk kufizohet në institucionet fizike. Shumë nga të mësuarit mund të bëhet në internet gjithashtu globalisht. Universitete të klasit të parë duhet të zhvillohen në të gjithë botën myslimane, të cilat do të tërheqin myslimanët nga vendet e tjera.
Aktualisht muslimanët kryesisht shkojnë në universitete në botën muslimane për të mësuar teologji ose për të marrë kualifikime të dijetarëve të fesë . Nuk ka asnjë universitet të vetëm në botën myslimane në 100 universitetet më të mira globale, kjo përbën një padi ndëshkuese ndaj një qytetërimi që dikur ishte në zemër të dijes dhe arsimit të botës. Ishte muslimani, Ibn Khalduni, ai i cili është i akredituar si themelues i shkencave shoqërore. Universitetet e udhëhequra nga myslimanët duhet të bëhen udhëheqës në ofrimin e kurseve të shkencave sociale, jo vetëm të shkencës dhe teologjisë.
8. Përtej kufijve
Të menduarit për çështjet muslimane duhet të kapërcejë kufijtë. Investimi në kërkime kritike në të gjitha fushat e të menduarit, analizës dhe planifikimit janë të nevojshme për zhvillim.
Muslimanët duhet të bëhen specialistë për vendet, popujt dhe çështjet e tyre me shumicë muslimane, si dhe për komunitetet e pakicave myslimane. Muslimanët në Perëndim janë në pozitë ideale për të zhvilluar këtë fushë pune.
9. Media dhe kultura kanë rëndësi
Mediat globale mund të luajnë një rol të rëndësishëm në përcjelljen e historisë dhe kulturës së njerëzve të tjerë dhe në kuptimin e çështjeve, si dhe në dhënien e vlerave.
Këtë e kemi parë me dramën popullore turke Ertugrul e cila është shfaqur dhe vlerësuar në shumë vende me shumicë muslimane, si dhe në Perëndim. Ajo ka treguar një oreks global nga muslimanët për të mësuar rreth historisë, kulturës dhe politikës islame.
10. Kuptimi i nacionalizmit dhe racizmit
Muslimanët në Perëndim janë të vendosur në mënyrë unike për të qenë në gjendje të analizojnë dhe kuptojnë natyrën e racizmit dhe formave ekstreme të nacionalizmit dhe si të zhvillojnë praktikisht politika për t’i menaxhuar ato.
Ata janë gjithashtu në epiqendrën e narrativës dhe propagandës anti-muslimane dhe anti-islame (islamofobia). Edukimi dhe ndërgjegjësimi i urrejtjes anti-raciste dhe anti-islame është diçka që duhet të mësohet në të gjitha pjesët e botës muslimane, duke përfshirë shkollat.
11. Të drejtat e të sunduarve
Ka shumë diskurs musliman për sundimtarët dhe sundimin midis muslimanëve dhe vendeve me shumicë muslimane. Kjo tenton të fokusohet në të drejtat dhe fuqitë e pushtetarëve, siç ka ndodhur historikisht.
Nga shekulli i 19-të, në botën muslimane dhe në shtetin osman filloi një diskurs i njohur si konstitucionalizëm. Ndërsa kjo ishte pjesërisht e ndikuar nga zhvillimet në Evropë, ekzistonte gjithashtu një dëshirë e vërtetë e brendshme për të frenuar stilin e jetesës luksoze dhe të kotë të sundimtarëve dhe padrejtësitë ndaj njerëzve.
Kjo çoi në kërkesën për të zëvendësuar pushtetet e tyre absolute me forma më të përgjegjshme të qeverisjes, të cilat do të garantonin të drejtat për qytetarët; jo vetëm për të qenë në gjendje sipas gjykimit të sundimtarit ose të një Kadiu fetar të emëruar (kërkesa ishte që të drejtat të shkruheshin në ligj dhe të garantoheshin). Ky debat dhe proces duhet të vazhdojë bazuar në një themel islam, por me një kuptim bashkëkohor të pikave të forta dhe të dobëta të qeverisjes moderne dhe të llogaridhënies dhe metodave të mbajtjes së pushtetit në llogari.
12. Drejtësia është qendrore për Islamin
Duhet të ketë një fokus praktik se si të arrihet drejtësia në shtetet me shumicë muslimane dhe në trajtimin e drejtë të individëve dhe komuniteteve në shoqëri.
Një shoqëri ku të privilegjuarit dhe të pasurit kanë më shumë të drejtë për drejtësi dhe për t’iu shmangur sanksioneve penale sesa të dobëtit dhe të varfërit nuk mund të konsiderohet kurrë një shoqëri e zhvilluar apo e drejtë, e lëre më islame. Projektet e bazuara në identifikimin e padrejtësive dhe vendosjen e parimeve të drejtësisë, si procesi i rregullt ligjor, sundimi i ligjit, gjykimi i drejtë, anti-korrupsioni, duhet të zhvillohen dhe të kuptohen gjerësisht dhe të bëhen pjesë e ndërgjegjes dhe kulturës publike myslimane.
Kjo gjithashtu duhet të shoqërohet me një lëvizje kundër atyre individëve dhe grupeve që e konsiderojnë drejtësinë e turmës dhe “njësitë e vigjilencës së rrugës” si metoda korrekte islame.
TMV, në shqip G.Gj
